دارالعلوم دیوبَندٕک سٲبقہٕ طٲلبہِ عٔلِم

وِکیٖپیٖڈیا پؠٹھٕ، اَکھ آزاد اِنسایکلوپیٖڈیا

دارالعلوم دیوبَند چھ ہِندوستانَس مَنٛز اَکھ اَہَم اِسلٲمی مدرسہٕ۔ یہِ اوس فضل رحمان عثمانی محمد قاسم ناناوتوی سید محمد عابدن تہٕ باقٕے کینٛہہ علماہو ، دیونبند قصبس مَنٛز قٲیم کوٚرمت۔ امیک مشہوٗر سٲبقن مَنٛز چھ جامعہ ملیہ اسلامیا ہک بانی محمود حسن دیو بندی تہٕ پاکستانٕک بٲنی شخصیتن منزٛ اَکھ شبیر احمد عثمانی شٲمل۔ اَمہِ کیٚن سٲبقہٕ طٲلبن ہٕنٛز فِہرِست چھِ بۄنہِ کَنہِ۔

سٲبقہٕ طٲلبہِ عٔلِم[اؠڈِٹ]

ناو۔ تعارف حَوالہٕ
عبد الغنی ازہری (1922 - 2023) تمہ کٕر سہارن پوٗر کس بَڈشاہ باغس مَنٛز دار العلوم نظامیا دینات اِسلام قٲیم۔ [1]
عبد الحک اکروی (1912 - 1988) سہ اوس اَکھ پاکِستٲنؠ اسلامی سکالر تہٕ اسلامی مدرسہٕ دارلعلوم حقانیہ ہک بٲنی چانسِلر تہٕ شیخ الہادث۔ [2]
عبد الحک اعظمی (1928 - 2016) سہ اوس دارالعلوم دیوبَندک سأبقہٕ شیخ الہادیت تہٕ اوس اَتھ ادارَس مَنٛز 34 ہن ؤرین تام صٔحیٖح البخاری پَرناوان۔ أمس چھِ شیخ صانی تہِ ونان۔ [3]
عبد الکاہل سمبھالی (1950 - 2021) سُہ اوس دارالعلوم دیوبَندُک نٲیِب ریکٹر۔ [4]
عبد المومن امام باجی (1932 - 2020) امیر ، جمعیت علماء اِسلام بنگلہ دیش (2005 - 2020) [5]
عبد الرزاق (1932 - 2021) سُہ اوس جامعۃ علماء ہندک نٲیِب صَدٕر۔ [6]
عبدل متین چودھری (15 - 1990) [7]
عبد الوہد بنگالی (1850 - 1905) [8]
عبد الرحمان چتگامی (1920 - 2015) [9]
ابو ظفر محمد صالح (1915 - 1990) بنگلہ دیش اسلامی سکالر [10]
ابو حسن جشوری (1918 - 1993)
ابو کلام قاسم (1950 - 2021) [11]
احمد حسن امروہی (1850 - 19 15) [12]
اطہر علی بنگالی (1891 - 1976) [13]
انور شاہ کشمیری (1875–1933) [14]
انزار شاہ کشمیری (1927 - 2008) سُہ اوس اَکھ عٲلِم تہٕ انور شاہ کشمیری سنٛد سارِوٕے کھۄتہٕ لۄکُٹ نیٚچو۔ [15]
اصغار حسین دیوبندی (1877 - 1945) [16][17]
اشرف علی تھانوی (1833 - 1943) [18]
عتیقل رحمان عثمانی [19][20]
ازیز ال حق (1901 - 1961) [21]
ازیزال حقی (19 - 2012) [8]
عزیز الراحمان عثمانی [22]
بدرالدین اجمل [23]
دین محمد خان
فیزول وہید [24]
سید فخر الدین احمد (1889 - 1972) [25]
فتح محمد پانیپتی (1905 - 1987) [26]
فجیل احمد ناصری (پٲدٲیِش 1978) [27]
غلام مصطفی قاسم سہ اوس اَکھ سندھی سکالر تہٕ لکھٲر۔ [28]
حبیب الراحمان العظمی (1900 - 1992) [29]
حبیب اللہ قریشی (1865 - 1943) [8]
حبیب رحمن لدھیانوی (1892 - 1956) [30]
حفیض حزور (1895 - 1987) [31]
حامد النساری غازی (1909 - 16 اکتوبر 1992) [32]
حفضر رحمان سیوہروی (1900 - 2 اَگَست 1962) [33][34]
حسین احمد مدنی (1879 - 1957) [35]
خالد سیف اللہ رحمان (پٲدٲیِش 1956) [36]
محمد ادیس کندھلاوی (1899 - 1974) [37][38]
محمد الیاس کندھلاوی (185 - 1944) [39]
محمد اسماعیل کٹکی (1 9 14 - 2005) [40][41]
محمد وکاس (1952 - 2021)
امام الدین پنجابی (وفات 1916) [42]
ابراہیم علی تاشنا (1872 - 1931) [43]
ازاز علی امروہی (وفات 1955) [44][45][46]
مفوزور رحمان نامی (1911 - 1963) [47]
ماہفوز الحقیق (پٲدٲیِش 1969) [48]
محمود حسن دیوبندی (1851 - 1920) [49]
محمود حسن گنگوہی (1907 - 1996) [50]
ماجد علی جونپوری (وفات 1935) [51]
منضیر احسن گیلانی (1892 - 1956) [52]
محمد مسیح اللہ خان (1912–1992) [53]
معصد اللہ (183 - 1924) [54]
محمد محمد (1919 - 1980) سہ اوس انڈین نیشنل کانگریس پارٹی ہنٛد رکن تہٕ پاکستانس مَنٛز جماعت علماء اِسلام (جے یو آئی) کہ بانی رکنن مَنٛز اَکھ۔
منات اللہ رحمان (7 اپریل 1913 - 20 مارٕچ 1991) [55]
محب اللہ بابونگری (پٲدٲیِش 1935) [حَوالہٕ ضۆروٗری]

[citation needed]

مشاہد احمد بیامپوری (1907 - 1971) [8]
محمد میاں دیوبنی (1901 - 1975) [56]
مرطزہ حسن چاندپوری (1868 - 1951) [57]
محمد مصطفی العزیمی (1930–2017) [58]
محمد ساہول بھاگلپوری (وفات 1948) [59]
نور حسین قاسم (1945 - 2020) [60]
محمد طیب قاسم (1897 - 1983) [61][15]
المجاہدین المسلیم قاسم سہ اوس اَکھ مُسلمان قانون دان۔ [62]
محمد نجیب قاسم [63]
نذیر احمد قاسم (پیدٲیش 20 جون 1964) [64]
نور عالم خلیل امینی (1952 - 2021)
نور الدین گوہورپوری (1924 - 2005) [65]
رحمت اللہ میر قاسم سہ چھ کشمیرک سارِوٕے کھوتہٕ بوٚڑ اسلامی مدرسہٕ دارل عالم رہمیہ ہک بانی۔ [حَوالہٕ ضۆروٗری]

[citation needed]

سید احمد پالنپوری (1942 - 19 مئی 2020) [66]
سلیم اللہ خان (1921 - 15 جَنؤری 2017) [67]
ثنا اللہ امرتسری (1819 - 1948) [68]
سید ممتاز علی (1860 - 1935) لاہورس مَنٛز دارل اشعۃ تہٕ رفاہ عام پریسٕک بانی سید ممتاز علی اوس کنوہمہٕ صدی کس ٲخرس مَنٛز زنانن ہنٛدس حقوقک وکیل۔
شمس الدین قاسم (1935 - 1996) [69]
شکر اللہ مبارکپوری (1895، 1896 - 23 مارٕچ 1942) [70][71]
سلطان احمد نانوپوری [72]
سید احمد ہاشمی (1932 - 2001) [73]
سید نور ال حسن بوکھاری (1908 - 1984) [حَوالہٕ ضۆروٗری]

[citation needed]

سید احمد اکبر آبادی (1908 - 1985) [74]
محمد سلیم قاسم (1926 - 2018) [75][76]
محمد سرفراز خان صفدر (2014 - 2009) [77]
محمد صافی دیوبندی (1897 - 1976)
محمد صوفیان قاسم (پٲدٲیِش 1954) [78]
محمد یونس [79]
قاضی مستاسم بیلاہ (1933 - 2013) [80]
شبیر احمد عثمانی (18 - 19 - 49) [81]
شاہ عبد الوہاب (1849 - 1982) [82]
شاہ احمد صافی (1916–2020) [83]
تاہا کران (d۔ 2021) [84]
ابوعیدل حق (1928 - 2007) [85]
عبد اللہ سندھی (1872 - 1944) [86]
عثمان منصورپوری (1944 - 2021) سُہ اوس 2006 پؠٹھٕ میٔی 2021 تام جمعیت علماء ہِندُک قومی صَدٕر۔ [87]
عزیر گل پیشوا [88]
یسیر ندیم الویجیدی (پٲدٲیِش 1982) [89]
یوسف کاراں [90]
زین العبیدین سجد میرتھی 1910 - 1991 [91]

حَوالہٕ[اؠڈِٹ]

آگُر[اؠڈِٹ]

  1. Ahmad، Naikzada Mehmood (November 2022). "The Untold legacy of Professor Mufti Abdul Ghani Al Azhari". Journal of Emerging Technologies and Innovative Research. 9 (11): 995–1000. ISSN 2349-5162.Ahmad, Naikzada Mehmood (November 2022). "The Untold legacy of Professor Mufti Abdul Ghani Al Azhari". Journal of Emerging Technologies and Innovative Research. 9 (11): 995–1000. ISSN 2349-5162.
  2. "Sheikh-Ul-Hadith Moulana Abdul Haq". Archived from the original on 2014-01-02. Retrieved 7 June 2019.. Archived from the original آرکایو کۆرمُت 2014-01-02 بذریعہ ویے بیک مَشیٖن on 2 January 2014. Retrieved 7 June 2019.
  3. Madani، Muhammad Shakir Nisar (ed.). "Darul Uloom Deoband Ke Shaykh Saani by Nur Alam Khalil Amini". Tadhkirah Qutb-e-Zamaan ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (July 2018 ed.). Idara Pasban Ilm-o-Adab.Madani, Muhammad Shakir Nisar (ed.). "Darul Uloom Deoband Ke Shaykh Saani by Nur Alam Khalil Amini". Tadhkirah Qutb-e-Zamaan (in Urdu) (July 2018 ed.). Idara Pasban Ilm-o-Adab.
  4. Qāsmi 2020, p. 689.
  5. "জমিয়তের আমীর শায়খ আব্দুল মুমিন মারা গেছেন". Bhorer Kagoj ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). 8 April 2020."জমিয়তের আমীর শায়খ আব্দুল মুমিন মারা গেছেন". Bhorer Kagoj (in Bengali). 8 April 2020.
  6. "مفتی عبدالرزاق خان بھوپالی نائب صدر جمعیۃعلماءہند وفات پاگئے [Mufti Abdul Razzaq Khan Bhopali, vice-president Jamiat Ulama-e-Hind, passes away]". Baseerat Online. 27 May 2021. https://www.baseeratonline.com/147557. Retrieved 26 May 2021. "مفتی عبدالرزاق خان بھوپالی نائب صدر جمعیۃعلماءہند وفات پاگئے" [Mufti Abdul Razzaq Khan Bhopali, vice-president Jamiat Ulama-e-Hind, passes away]. Baseerat Online. 27 May 2021. Retrieved 26 May 2021.
  7. al-Mahmud، A.H.؛ Hasan، Syed Mahmudul (2008). সুন্নাতে নববীর মূর্ত প্রতীক: মাওলানা আব্দুল মতিন চৌধুরী শায়খে ফুলবাড়ী রাহ. pp. 78–81.al-Mahmud, A.H.; Hasan, Syed Mahmudul (2008). সুন্নাতে নববীর মূর্ত প্রতীক: মাওলানা আব্দুল মতিন চৌধুরী শায়খে ফুলবাড়ী রাহ. pp. 78–81.
  8. 8٫0 8٫1 8٫2 8٫3 Mawlana Nur Muhammad Azmi. "2.2 বঙ্গে এলমে হাদীছ" [2.2 Knowledge of Hadith in Bengal]. হাদীছের তত্ত্ব ও ইতিহাস [Information and history of Hadith] ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Emdadia Library. pp. 26–30.Mawlana Nur Muhammad Azmi. "2.2 বঙ্গে এলমে হাদীছ" [2.2 Knowledge of Hadith in Bengal]. হাদীছের তত্ত্ব ও ইতিহাস [Information and history of Hadith] (in Bengali). Emdadia Library۔ pp. 26–30.
  9. "Organization". Central Shariah Board for Islamic Banks of Bangladesh. Archived from the original on 7 September 2011. Retrieved 15 July 2023.. Central Shariah Board for Islamic Banks of Bangladesh. Archived from the original آرکایو کۆرمُت 2011-09-07 بذریعہ ویے بیک مَشیٖن on 7 September 2011.
  10. al-Kumillai, Muhammad Hifzur Rahman (2018). "الشيخ الفاضل العلامة أبو جعفر صالح بن مولانا نثار الدين بن الصوفي ظهير الدين أخوند، رحمه الله تعالى". كتاب البدور المضية في تراجم الحنفية ( عربی زَبانہِ مَنٛز). Cairo, Egypt: Dar al-Salih.al-Kumillai, Muhammad Hifzur Rahman (2018). "الشیخ الفاضل العلامة أبو جعفر صالح بن مولانا نثار الدین بن الصوفی ظهیر الدین أخوند، رحمه الله تعالى". كتاب البدور المضیة فی تراجم الحنفیة (in Arabic). Cairo, Egypt: Dar al-Salih.
  11. Mushtaq Ahmad Sadaf (June 2006). Abul Kalām Qāsmi: Shakhsiyāt awr Adbi khidmāt ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). New Delhi: Kitab Numa. ص. 17.Mushtaq Ahmad Sadaf (June 2006). Abul Kalām Qāsmi: Shakhsiyāt awr Adbi khidmāt (in Urdu). New Delhi: Kitab Numa۔ p. 17.
  12. Mansoorpuri، Salman (2014). Tehreek Azadi-e-Hind Mai Muslim Ulama aur Awaam ka Kirdar ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Deoband: Deeni Kitab Ghar. ص. 156.Mansoorpuri, Salman (2014). Tehreek Azadi-e-Hind Mai Muslim Ulama aur Awaam ka Kirdar (in Urdu). Deoband: Deeni Kitab Ghar۔ p. 156.
  13. "Memoir of the Graduates of the Dar al-Ulum, Deoband: Maulana Athar Ali Bengali". History of the Dar Al-Ulum Deoband. 2. Idara-e Ihtemam. 1980. pp. 101–102."Memoir of the Graduates of the Dar al-Ulum, Deoband: Maulana Athar Ali Bengali". History of the Dar Al-Ulum Deoband. Vol. 2۔ Idara-e Ihtemam۔ 1980۔ pp. 101–102.
  14. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 49.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 49.
  15. 15٫0 15٫1 Muhammadullah Khalili Qasmi. "Mawlana Anzar Shah Kashmiri: A Tribute to His Life and Services". IlmGate.org. Retrieved 7 June 2019.Muhammadullah Khalili Qasmi. "Mawlana Anzar Shah Kashmiri: A Tribute to His Life and Services". IlmGate.org. Retrieved 7 June 2019.
  16. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 61–62.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 61–62.
  17. Abu Muhammad Maulana Sana'ullah Shujabadi. Ulama-e-Deoband Ke Aakhri Lamhaat ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (2015 ed.). Maktaba Rasheediya Saharanpur. ص. 51.Abu Muhammad Maulana Sana'ullah Shujabadi. Ulama-e-Deoband Ke Aakhri Lamhaat (in Urdu) (2015 ed.). Maktaba Rasheediya Saharanpur. p. 51.
  18. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 32–33.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 32–33.
  19. Nayab Hasan Qasmi. Darul Uloom Deoband Ka Sahafati ManzarNama. Idara Tehqeeq-e-Islami, Deoband. pp. 176, 198.Nayab Hasan Qasmi. Darul Uloom Deoband Ka Sahafati ManzarNama. Idara Tehqeeq-e-Islami, Deoband. pp. 176, 198.
  20. Mehdi، Jameel (ed.). "Atiqur Rahman Usmani (1901–1984)". Mufakkir-e-Millat Number, Burhan (November 1987 ed.). Delhi: Nadwatul Musannifeen. pp. 506–507.Mehdi, Jameel (ed.). "Atiqur Rahman Usmani (1901–1984)". Mufakkir-e-Millat Number, Burhan (November 1987 ed.). Delhi: Nadwatul Musannifeen۔ pp. 506–507.
  21. Islam، Amirul (2012). সোনার বাংলা হীরার খনি ৪৫ আউলিয়ার জীবনী ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Kohinoor Library. pp. 68–73.Islam, Amirul (2012). সোনার বাংলা হীরার খনি ৪৫ আউলিয়ার জীবনী (in Bengali). Kohinoor Library۔ pp. 68–73.
  22. Asir Adrawi. Tazkirah Mashāhīr-e-Hind: Karwān-e-Rafta. pp. 197–198.Asir Adrawi. Tazkirah Mashāhīr-e-Hind: Karwān-e-Rafta. pp. 197–198.
  23. "Bioprofile of 15th Lok Sabha members, India". Archived from the original on 2 November 2016. Retrieved 30 June 2012.. Archived from the original on 2 November 2016. Retrieved 30 June 2012.
  24. "Mufti Faizul Waheed, who first translated Quran into Gojri, critical". The Kashmir Walla. 24 May 2021. Archived from the original on 19 June 2021. https://archive.ph/20210619021216/https://thekashmirwalla.com/2021/05/mufti-faizul-waheed-who-first-translated-quran-into-gojri-critical/. Retrieved 1 June 2021. "Mufti Faizul Waheed, who first translated Quran into Gojri, critical" آرکایو کۆرمُت 2021-06-19 بذریعہ archive.today. The Kashmir Walla. 24 May 2021. Retrieved 1 June 2021.
  25. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 158.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 158.
  26. al-Barmawi، Ilyas ibn Ahmad (2000). "فتح محمد". إمتاع الفضلاء بتراجم القراء فيما بعد القرن الثامن الهجري ( عربی زَبانہِ مَنٛز). 1. Medina: Dār al-Nadwah al-ʿĀlimiyyah. pp. 235–237.al-Barmawi, Ilyas ibn Ahmad (2000). "فتح محمد". إمتاع الفضلاء بتراجم القراء فیما بعد القرن الثامن الهجری (in Arabic). Vol. 1. Medina: Dār al-Nadwah al-ʿĀlimiyyah۔ pp. 235–237.
  27. Dr Ejaz Arshad Qasmi. Ulama-e-Deoband Ki Urdu Shayri ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (June 2017 ed.). Creative Star Publications, Jamia Nagar, New Delhi. ص. 191.Dr Ejaz Arshad Qasmi. Ulama-e-Deoband Ki Urdu Shayri (in Urdu) (June 2017 ed.). Creative Star Publications, Jamia Nagar, New Delhi۔ p. 191.
  28. Shaikh Aziz (11 December 2003). "Allama Qasmi passes away". Dawn. https://www.dawn.com/news/129004. Retrieved 7 September 2020. Shaikh Aziz (11 December 2003). "Allama Qasmi passes away". Dawn. Retrieved 7 September 2020.
  29. Dr Muhammad Ghitreef Shahbaz Nadwi. Aalam-e-Islam Ke Chand Mashaheer (Sawaneh wa Afkar ka Mutala) ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (March 2017 ed.). Rahbar Book Service, Jamia Nagar, New Delhi. pp. 216–217.Dr Muhammad Ghitreef Shahbaz Nadwi. Aalam-e-Islam Ke Chand Mashaheer (Sawaneh wa Afkar ka Mutala) (in Urdu) (March 2017 ed.). Rahbar Book Service, Jamia Nagar, New Delhi۔ pp. 216–217.
  30. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 105.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 105.
  31. Islam, Muhammad Nazrul؛ Islam, Muhammad Saidul (20 March 2020). "Islam, Islamism, and democracy in Bangladesh". Islam and Democracy in South Asia: The Case of Bangladesh. Springer Publishing. ص. 241.Islam, Muhammad Nazrul; Islam, Muhammad Saidul (20 March 2020). "Islam, Islamism, and democracy in Bangladesh". Islam and Democracy in South Asia: The Case of Bangladesh. Springer Publishing. p. 241.
  32. Qasmi، Nayab Hasan. "Mawlāna Hāmid al-Ansāri Ghāzi". Darul Uloom Deoband Ka Sahafati Manzarnama ( Urdu زَبانہِ مَنٛز) (2013 ed.). Deoband: Idara Tahqeeq-e-Islami. pp. 197–200.CS1 maint: unrecognized language (link)Qasmi, Nayab Hasan. "Mawlāna Hāmid al-Ansāri Ghāzi". Darul Uloom Deoband Ka Sahafati Manzarnama (in Urdu) (2013 ed.). Deoband: Idara Tahqeeq-e-Islami۔ pp. 197–200.
  33. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 107.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 107.
  34. "Maulana Hifzur Rahman and his Qasas-ul-Qur'an". www.arabnews.com. Retrieved 10 July 2019."Maulana Hifzur Rahman and his Qasas-ul-Qur'an". www.arabnews.com. Retrieved 10 July 2019.
  35. Nizamuddin Asir Adrawi. Ma'asr Shaykh al-Islam ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Darul Mo'allifeen Deoband.Nizamuddin Asir Adrawi. Ma'asr Shaykh al-Islam (in Urdu). Darul Mo'allifeen Deoband.
  36. Aftāb Ghāzi Qāsmi؛ Abdul Haseeb Qāsmi (February 2011). "Khalid Saifullah Rahmani". Fuzala-e-Deoband Ki Fiqhi Khidmat [Services of the Graduates of Deoband in Islamic Jurisprudence] ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Deoband: Kutub Khana Naimia. pp. 395–410.Aftāb Ghāzi Qāsmi; Abdul Haseeb Qāsmi (February 2011). "Khalid Saifullah Rahmani". Fuzala-e-Deoband Ki Fiqhi Khidmat [Services of the Graduates of Deoband in Islamic Jurisprudence] (in Urdu). Deoband: Kutub Khana Naimia۔ pp. 395–410.
  37. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 99.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 99.
  38. Muhammad Idris Kandhlawi. "Maulana Muhammad Idris Kandhlawi: Ahwaal-o-Aasaar by Muhammad Saad Siddiqui". Hujjiyat-e-Hadees ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Areeb Publications, New Delhi. pp. 9–18.Muhammad Idris Kandhlawi. "Maulana Muhammad Idris Kandhlawi: Ahwaal-o-Aasaar by Muhammad Saad Siddiqui". Hujjiyat-e-Hadees (in Urdu). Areeb Publications, New Delhi۔ pp. 9–18.
  39. Abul Hasan Ali Hasani Nadwi. Maulana Ilyas Aur Unki Deeni Dawat ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Deeni Publications, Deoband. ص. 51.Abul Hasan Ali Hasani Nadwi. Maulana Ilyas Aur Unki Deeni Dawat (in Urdu). Deeni Publications, Deoband۔ p. 51.
  40. Mansoorpuri، Muhammad Salman (April 2020). "Hazrat Maulana Sayed Muhammad Ismail Sahab Katki". Zikr-e-Raftagan ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). 2. Lalbagh, Moradabad: Al Markaz Al Ilmi Lin Nashri Wat Tahqeeq. ص. 16-17.Mansoorpuri, Muhammad Salman (April 2020). "Hazrat Maulana Sayed Muhammad Ismail Sahab Katki". Zikr-e-Raftagan (in Urdu). Vol. 2۔ Lalbagh, Moradabad: Al Markaz Al Ilmi Lin Nashri Wat Tahqeeq۔ p. 16-17.
  41. Amini، Noor Alam Khalil, ed. (April–May 2005). "إلى رحمة الله.١. الشيخ السيد محمد إسماعيل الكتكي" [Sheikh Muhammad Ismail Katki passed away]. Al-Da'i ( عربی زَبانہِ مَنٛز). Deoband: Darul Uloom Deoband. 29 (3–4).Amini, Noor Alam Khalil, ed. (April–May 2005). "إلى رحمة الله.١۔ الشیخ السید محمد إسماعیل الكتكی" [Sheikh Muhammad Ismail Katki passed away]. Al-Da'i (in Arabic). Deoband: Darul Uloom Deoband. 29 (3–4).
  42. Adrawi، Asīr. Wali-o-Shaykh: Mawlāna Imāmuddīn Punjabi [The scholar and Friend of Allāh: Mawlāna Imāmuddīn Punjabi] ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Deoria, Uttar Pradesh: Qamr al-Bāri M.Sc.Adrawi, Asīr. Wali-o-Shaykh: Mawlāna Imāmuddīn Punjabi [The scholar and Friend of Allāh: Mawlāna Imāmuddīn Punjabi] (in Urdu). Deoria, Uttar Pradesh: Qamr al-Bāri M.Sc.
  43. Chowdhury, Shahid (1994). স্মৃতির পাতায় জালালাবাদ ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Japan: Jalalabad Forum.Chowdhury, Shahid (1994). স্মৃতির পাতায় জালালাবাদ (in Bengali). Japan: Jalalabad Forum.
  44. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 64.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 64.
  45. Justice Mufti Muhammad Taqi Usmani. Akabir-e-Deoband Kya Thy ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (May 1995 ed.). Zamzam Book Depot, Deoband. ص. 71.Justice Mufti Muhammad Taqi Usmani. Akabir-e-Deoband Kya Thy (in Urdu) (May 1995 ed.). Zamzam Book Depot, Deoband. p. 71.
  46. Muhammad Haneef Gangohi. "Sahib-e-Nafhatul Arab". Halaat Musannifeen Dars e Nizami (PDF) ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (March 2000 ed.). Karachi, Darul Ishaat. pp. 246–251. Retrieved 22 March 2020.Muhammad Haneef Gangohi. "Sahib-e-Nafhatul Arab". Halaat Musannifeen Dars e Nizami (PDF) (in Urdu) (March 2000 ed.). Karachi, Darul Ishaat۔ pp. 246–251. Retrieved 22 March 2020.
  47. Qasmi، Ameer Ahmad (ed.). "Bāni Jamia Masoodia Nur-ul-Ulum Bahraich". Nur-ul-Ulum Ke Darakhshanda Sitāre [Shining stars of the Nur-ul-Ulum seminary] ( Urdu زَبانہِ مَنٛز) (2011 ed.). Hafiz Zameer Ahmad. pp. 27–35.CS1 maint: unrecognized language (link)Qasmi, Ameer Ahmad (ed.). "Bāni Jamia Masoodia Nur-ul-Ulum Bahraich". Nur-ul-Ulum Ke Darakhshanda Sitāre [Shining stars of the Nur-ul-Ulum seminary] (in Urdu) (2011 ed.). Hafiz Zameer Ahmad۔ pp. 27–35.
  48. Staff Correspondent (3 October 2020). "Qawmi Madrassah Education Board gets new chairman". New Age (Bangladesh). https://www.newagebd.net/article/117976/qawmi-madrassah-education-board-gets-new-chairman. Staff Correspondent (3 October 2020). "Qawmi Madrassah Education Board gets new chairman". New Age (Bangladesh).
  49. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 19.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 19.
  50. (Biography of Faqeehul Ummah by Mufti Faruq Meeruthi.)
  51. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 55.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 55.
  52. "The Distinguished Researcher and Litterateur: Mawlānā Manāzir Ahsan Gīlāni". IlmGate.org. Retrieved 7 June 2019."The Distinguished Researcher and Litterateur: Mawlānā Manāzir Ahsan Gīlāni". IlmGate.org. Retrieved 7 June 2019.
  53. "Maulana Masihullah Khan Sherwani". White Thread Press. Retrieved 7 June 2019."Maulana Masihullah Khan Sherwani". White Thread Press. Retrieved 7 June 2019.
  54. Abdur Rashid (2001). "তালগাছিয়ার পীরসাহেব মকসুদুল্লাহ (রহ.)". এই সেই ঝালকাঠি ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Jhalakathi: Al-Islam Publications.Abdur Rashid (2001). "তালগাছিয়ার পীরসাহেব মকসুদুল্লাহ (রহ.)". এই সেই ঝালকাঠি (in Bengali). Jhalakathi: Al-Islam Publications.
  55. Noor Alam Khalil Amini. "Mawlāna Jalīl-ul-Qadar Aalim-o-Qā'id Amīr-e-Shariat: Hadhrat Mawlāna Sayyid Minatullah Rahmani – Chand Yaadein" [The Great Scholar and Leader, Amīr-e-Shariat: Hadhrat Mawlāna Sayyid Minatullah Rahmani – Few Memories]. Pas-e-Marg-e-Zindah ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (5th, February 2017 ed.). Deoband: Idara Ilm-o-Adab. pp. 214–238.Noor Alam Khalil Amini. "Mawlāna Jalīl-ul-Qadar Aalim-o-Qā'id Amīr-e-Shariat: Hadhrat Mawlāna Sayyid Minatullah Rahmani – Chand Yaadein" [The Great Scholar and Leader, Amīr-e-Shariat: Hadhrat Mawlāna Sayyid Minatullah Rahmani – Few Memories]. Pas-e-Marg-e-Zindah (in Urdu) (5th, February 2017 ed.). Deoband: Idara Ilm-o-Adab۔ pp. 214–238.
  56. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 109–110.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). pp. 109–110.
  57. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 42.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 42.
  58. Mohammad Najeeb Qasmi. "Dr. Muhammad Mustafa Azmi & His Contributions To Hadeeth". Deoband.net. Archived from the original on 15 July 2023. Retrieved 7 June 2019.Mohammad Najeeb Qasmi. "Dr۔ Muhammad Mustafa Azmi & His Contributions To Hadeeth" آرکایو کۆرمُت 2023-07-15 بذریعہ ویے بیک مَشیٖن. Deoband.net. Retrieved 7 June 2019.
  59. Asir Adrawi. Tazkirah Mashāhīr-e-Hind: Karwān-e-Rafta. ص. 115.Asir Adrawi. Tazkirah Mashāhīr-e-Hind: Karwān-e-Rafta. p. 115.
  60. "Nur Hossain Kasemi passes away at 75". The Daily Star ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). 2020-12-14. Retrieved 2020-12-14."Nur Hossain Kasemi passes away at 75". The Daily Star. 14 December 2020. Retrieved 14 December 2020.
  61. Dr. Mohammad Shakaib Qasmi؛ Sheikh Ghulam Nabi Qasmi. The Life and Times of Hakimul Islam Mawlana Qari Muhammad Tayyib (PDF) ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Hujjat al-Islam Academy, Darul Uloom Waqf, Deoband. ص. 24. Retrieved 7 June 2019.Dr۔ Mohammad Shakaib Qasmi; Sheikh Ghulam Nabi Qasmi. The Life and Times of Hakimul Islam Mawlana Qari Muhammad Tayyib (PDF). Hujjat al-Islam Academy, Darul Uloom Waqf, Deoband۔ p. 24. Retrieved 7 June 2019.
  62. Zafar Ahmad Nizami, Qalmi Khake
  63. "Profile of Mohammad Najeeb Qasmi". NajeebQasmi.com. Retrieved 31 May 2019."Profile of Mohammad Najeeb Qasmi". NajeebQasmi.com. Retrieved 31 May 2019.
  64. "Mufti Nazir for social reformist groups". Greater Kashmir. 14 March 2015. https://www.greaterkashmir.com/news/more/news/mufti-nazir-for-social-reformist-groups/. Retrieved 5 September 2020. "Mufti Nazir for social reformist groups". Greater Kashmir. 14 March 2015. Retrieved 5 September 2020.
  65. "আল্লামা গহরপুরী পরিচিতি". গহরপুর হোসাইনিয়া মাদ্রাসা ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Archived from the original on 2019-08-17. Retrieved 2019-08-17.CS1 مینٹ: باٹ: اَصٕل یو آر ایل نامعلوٗم پَتا (link). গহরপুর হোসাইনিয়া মাদ্রাসা (in Bengali). Archived from the original on 17 August 2019. Retrieved 17 August 2019.
  66. "Introduction of Mufti Saeed Ahmed Palanpuri". jamianoorululoom.com. Retrieved 19 May 2020."Introduction of Mufti Saeed Ahmed Palanpuri". jamianoorululoom.com. Retrieved 19 May 2020.
  67. "Maulana Saleemullah passes away". Dawn (newspaper). 16 January 2017. https://www.dawn.com/news/1308762. Retrieved 13 April 2020. "Maulana Saleemullah passes away". Dawn (newspaper). 16 January 2017. Retrieved 13 April 2020.
  68. Tijarwi، Muhammad Mushtaq (2020). Fuzala-e-Deoband ki Qur'ānī Khidmāt. Aligarh: Brown Book Publications. ص. 59.Tijarwi, Muhammad Mushtaq (2020). Fuzala-e-Deoband ki Qur'ānī Khidmāt. Aligarh: Brown Book Publications۔ p. 59.
  69. Nizampuri، Ashraf Ali (2013). দ্যা হান্ড্রেড (বাংলা মায়ের একশ কৃতিসন্তান) ( Bengali زَبانہِ مَنٛز) (1 ed.). Hathazari, Chittagong District: Salman Prakashani. pp. 326–328. ISBN 978-112009250-2.Nizampuri, Ashraf Ali (2013). দ্যা হান্ড্রেড (বাংলা মায়ের একশ কৃতিসন্তান) (in Bengali) (1 ed.). Hathazari, Chittagong District: Salman Prakashani۔ pp. 326–328. ISBN 978-112009250-2.
  70. Qazi Athar Mubarakpuri. "Maulana Shukrullah Mubarakpuri". Tadhkirah Ulama-e-Mubarakpur ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (2010 ed.). Maktaba al-Faheem, Mau. pp. 264–276.Qazi Athar Mubarakpuri. "Maulana Shukrullah Mubarakpuri". Tadhkirah Ulama-e-Mubarakpur (in Urdu) (2010 ed.). Maktaba al-Faheem, Mau. pp. 264–276.
  71. Muhammad Salim Mubarakpuri. Maulana Shukrullah Mubarakpuri Sawanehi Khaka ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز). Maulana Shukrullah Mubarakpuri Academy, Mubarakpur. pp. 3–13.Muhammad Salim Mubarakpuri. Maulana Shukrullah Mubarakpuri Sawanehi Khaka (in Urdu). Maulana Shukrullah Mubarakpuri Academy, Mubarakpur. pp. 3–13.
  72. Ahmadullah، Hafez؛ Qadir، Ridwanul (2018). মাশায়েখে চাটগাম [Mashayekh-e Chatgam] ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Dhaka: Ahmad Publication. pp. 162–185. ISBN 978-984-92106-4-1.Ahmadullah, Hafez; Qadir, Ridwanul (2018). মাশায়েখে চাটগাম [Mashayekh-e Chatgam] (in Bengali). Dhaka: Ahmad Publication۔ pp. 162–185. ISBN 978-984-92106-4-1.
  73. Muhammad Arif Umari (2 November 2017). "مولانا سید احمد ہاشمی: ناظم عمومی جمعیۃ علماء ہند [Mawlāna Syed Ahmad Hashmi: The general secretary of Jamiat Ulama-e-Hind]" (in ur). Millat Times. https://urdu.millattimes.com/archives/20388. Retrieved 12 July 2021. Muhammad Arif Umari (2 November 2017). "مولانا سید احمد ہاشمی: ناظم عمومی جمعیۃ علماء ہُنٛد" [Mawlāna Syed Ahmad Hashmi: The general secretary of Jamiat Ulama-e-Hind]. Millat Times (in Urdu). Retrieved 12 July 2021.
  74. Mufti Ubaid Anwar Shah Qaiser. "Maulana Saeed Ahmad Akbarabadi: Ek Sahib-e-Qalam Shakhsiyat". Nida'e Darul Uloom Waqf ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (Rabi-ut-Thaani, 1438 ed.). Darul Uloom Waqf, Deoband. ص. 49.Mufti Ubaid Anwar Shah Qaiser. "Maulana Saeed Ahmad Akbarabadi: Ek Sahib-e-Qalam Shakhsiyat". Nida'e Darul Uloom Waqf (in Urdu) (Rabi-ut-Thaani, 1438 ed.). Darul Uloom Waqf, Deoband. p. 49.
  75. "Obituary: Maulana Muhammad Salim Qasmi, an ocean of knowledge". TwoCircles.net. Retrieved 7 June 2019."Obituary: Maulana Muhammad Salim Qasmi, an ocean of knowledge". TwoCircles.net. Retrieved 7 June 2019.
  76. Dr. Mohammad Shakaib Qasmi؛ Sheikh Ghulam Nabi Qasmi. The Life and Times of Hakimul Islam Mawlana Qari Muhammad Tayyib (PDF) ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Hujjat al-Islam Academy, Darul Uloom Waqf, Deoband. ص. 194. Retrieved 7 June 2019.Dr۔ Mohammad Shakaib Qasmi; Sheikh Ghulam Nabi Qasmi. The Life and Times of Hakimul Islam Mawlana Qari Muhammad Tayyib (PDF). Hujjat al-Islam Academy, Darul Uloom Waqf, Deoband۔ p. 194. Retrieved 7 June 2019.
  77. "The Pride of Deoband: Shaykh Muhammad Sarfaraz Khan Safdar". deoband.org. 11 May 2009. https://www.deoband.org/2009/05/history/biographies-of-scholars/obituary-shaykh-muhammad-sarfaraz-khan-safdar/. Retrieved 20 June 2020. "The Pride of Deoband: Shaykh Muhammad Sarfaraz Khan Safdar". deoband.org۔ 11 May 2009. Retrieved 20 June 2020.
  78. "Maulana Mohammad Sufyan Qasmi, The Rector, Jamia Islamia Darul Uloom Waqf, Deoband". dud.edu.in. Retrieved 7 June 2019."Maulana Mohammad Sufyan Qasmi, The Rector, Jamia Islamia Darul Uloom Waqf, Deoband". dud.edu.in. Retrieved 7 June 2019.
  79. Qadir، Masudul (2009). 10 Cleric from Patiya (2nd ed.). Anderkilla, Chittagong: Al Manar Library. pp. 30–61.Qadir, Masudul (2009). 10 Cleric from Patiya (2nd ed.). Anderkilla, Chittagong: Al Manar Library۔ pp. 30–61.
  80. Abu Naeem، Muinuddin (August 2013). "হযরত আল্লামা কাজী মুতাসিম বিল্লাহ রহ". Monthly al Abrar ( Bengali زَبانہِ مَنٛز). Bashundhara, Dhaka: Islamic Research Center Bangladesh: 39–40. Archived from the original on 26 October 2020. Retrieved 15 July 2023.CS1 مینٹ: باٹ: اَصٕل یو آر ایل نامعلوٗم پَتا (link)Abu Naeem, Muinuddin (August 2013). . Monthly al Abrar (in Bengali). Bashundhara, Dhaka: Islamic Research Center Bangladesh: 39–40۔ Archived from the original آرکایو کۆرمُت 2020-10-26 بذریعہ ویے بیک مَشیٖن on 26 October 2020.
  81. Rizwi، Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. 2. Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). ص. 68.Rizwi, Syed Mehboob. Tarikh Darul Uloom Deoband [History of the Dar al-Ulum Deoband]. Vol. 2۔ Translated by Murtaz Husain F Quraishi (1981 ed.). p. 68.
  82. Nizampuri، Ashraf Ali (2013). The Hundred (100 Great Scholars from Bangladesh) (1st ed.). Hathazari, Chittagong District: Salman Publication. pp. 90–96. ISBN 978-112009250-2.Nizampuri, Ashraf Ali (2013). The Hundred (100 Great Scholars from Bangladesh) (1st ed.). Hathazari, Chittagong District: Salman Publication۔ pp. 90–96. ISBN 978-112009250-2.
  83. "Profile of Allama Ahmed Shafi". hifazat-e-islam. Retrieved 7 June 2019."Profile of Allama Ahmed Shafi". hifazat-e-islam. Retrieved 7 June 2019.
  84. "If Only Someone Else Said it, Mufti Taha Karaan of South Africa". Seekers Guidance. 11 August 2020. Retrieved 11 June 2021."If Only Someone Else Said it, Mufti Taha Karaan of South Africa". Seekers Guidance۔ 11 August 2020. Retrieved 11 June 2021.
  85. "Khatib Obaidul Haq passes away". TheDailyStar.net. Retrieved 7 June 2019."Khatib Obaidul Haq passes away". TheDailyStar.net. Retrieved 7 June 2019.
  86. "Profile of MAULANA OBAIDULLAH SINDHI". FindPk.com. Retrieved 7 June 2019."Profile of MAULANA OBAIDULLAH SINDHI". FindPk.com. Retrieved 7 June 2019.
  87. Muḥammadullah Qāsmi. Darul Uloom Deoband ki Jami' wa Mukhtasar Tārīkh ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (2020 ed.). Deoband: Shaykhul Hind Academy. ص. 686.Muḥammadullah Qāsmi. Darul Uloom Deoband ki Jami' wa Mukhtasar Tārīkh (in Urdu) (2020 ed.). Deoband: Shaykhul Hind Academy۔ p. 686.
  88. Muhammad Miyan Deobandi. "Mawlāna Uzair Gul". Asiran-e-Malta [Prisoners of Malta] ( اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز) (January 2002 ed.). Deoband: Naimia Book Depot. pp. 367–376.Muhammad Miyan Deobandi. "Mawlāna Uzair Gul". Asiran-e-Malta [Prisoners of Malta] (in Urdu) (January 2002 ed.). Deoband: Naimia Book Depot۔ pp. 367–376.
  89. Abdur-Rahmān Siddiqi (3 June 2021). "ڈاکٹر مفتی یاسر ندیم الواجدی اور سرجیکل اسٹرائک [Dr. Mufti Yasir Nadeem al Wajidi and Surgical Strike]" (in ur). Urdu Leaks. Archived from the original on 3 June 2021. https://web.archive.org/web/20210603214714/https://urduleaks.com/mutafariq-dr-mufti-yasir-nadeem-al-wajidi-and-surgical-strike-109189/. Retrieved 4 June 2021. Abdur-Rahmān Siddiqi (3 June 2021). "ڈاکٹر مفتی یاسر ندیم الواجدی اور سرجیکل اسٹرائک" آرکایو کۆرمُت 2021-06-03 بذریعہ ویے بیک مَشیٖن [Dr۔ Mufti Yasir Nadeem al Wajidi and Surgical Strike]. Urdu Leaks (in Urdu). Retrieved 4 June 2021.
  90. Baderoen، M. A. (July 2012). Footprints. ISBN 9781468908862. Retrieved 25 May 2020.Baderoen, M۔ A. (July 2012). Footprints. ISBN 9781468908862. Retrieved 25 May 2020.
  91. Nayab Hasan Qasmi. "Mawlana Qazi Zayn al-Abidin Sajjad Meerthi". Darul Uloom Deoband Ka Sahafati ManzarNama. Deoband: Idara Tehqeeq-e-Islami. pp. 147–151, 195–197.