کَمپیوٗٹَر

وِکیٖپیٖڈیا پؠٹھٕ، اَکھ آزاد اِنسایکلوپیٖڈیا
کَمپیوٗٹَر
     
شمارندہ

کَمپیوٗٹَر یا شمارندہ[حَوالہٕ ضۆروٗری] چھُ اَکھ آلہ۔ یێمؠسُنٛد کأم چھُ ڈیٹا تھَوُن، حِساب یا گرَٛنٛد کَرُن۔ یێمہِ باپَتھ چھِ "شمارندی پرٛوگرٛیم" (computer program) آسان۔ اَز کَل چھِ شمارندہ واریاہَن آلن (machines) مَنٛز اِستعمال گَژھان، مَشلَن موبایل، فون، مایکروویو اَوَن تہٕ وِڈیو گیم۔ یِم چھِ خورد عامَل (مایکروپروسیسَر) اِستعمال کَران۔[1] اَتھ مُتلِق عٔلمَس چھِ عٔلمِ کَمپیوٗٹَر وَنہٕ یِوان تہٕ مُطالہٕ کَرَن وٲلِس چھِ کَمپیوٗٹَر ساینس دان وَنان.

لَفظٕ آگُر[اؠڈِٹ]

یہِ لَفٕظ چھُ انٛگریٖزی لَفٕظ computer (کَمپیوٗٹَر) پؠٹھٕ آمُت۔ یێمؠسُنٛد مَطلَب چھُ "حِساب کَرَن وول" یَتھ مَنٛز چھُ موٗل لَفٕظ compute (کَمپیوٗٹ) یێمؠُک چھُ مَطلَب 'حِساب کَرُن' یا 'گرَٛنٛد کَرُن'۔

تَوأریٖخ[اؠڈِٹ]

وُہِم صَدیٖ برٛۆنٛہہ[اؠڈِٹ]

حِساب کَرنہٕ باپَتھ چھِ واریاہَن ؤریٖ پؠٹھ مَشیٖن اِ​ستعمال گَژھان۔ گۄڈ اوس گِنتارٕ (abacus) اِستعمال گَژھان۔ ۱۷۷۰ مَنٛز اوس پیٔر جیکے دروَن (اَکھ سوِٹذَرلینڈُک اَکھ گٔر بَناوَن وول) اوس اَکھ پۄتُل بَنومُت، یُس اوس پانہٕ چِٹھؠ لیٖکھِتھ ہێکان۔

گۄڈٕنٕکؠ شمارندہ[اؠڈِٹ]

چارلز بیبیجَس چھِ "شمارندن ہُنٛد مول" مانان۔ تٔمؠ اوس گۄڈ شمارندہ بَنومُت یێمؠسُنٛد ناو اوس "ڈِفرینس اِنجَن"۔ پَتہٕ اوس تٔمؠ اَکھ "اِینیلِٹِکَل اِ​نجَن" (analytical engine) بَناونٕچ کوشِش کٔرمٕژ، مَگَر سۄ أس ناکام، کیٛازِکہِ انٛگریٖزی سَرکارَن کۆر نہٕ تٔمِس مَدَتھ۔ مَگَر ۱۸۸۸ مَنٛز تێمسٕنٛدؠ نێچِوؠ (ہینریٖ بیبیج) بَنوو اینیلِٹِکَل ا​ِنجَن ہُنٛد اَکھ لَکُٹ روٗپ۔

جدیٖد شمارندہ[اؠڈِٹ]

تَصَوُر[اؠڈِٹ]

جَدیٖد شمارندی تَصَوُر اوس ایلین ٹیوٗرِنٛگَن اَکھ مَظموٗن "حسابی عددن چ" (On Computable Numbers) مَنٛز لیوٗکھمُت۔ اَتھ مَنٛز چھُ اَہَم چیٖز زِ کانٛہ تہِ شمارندہ ہێکہِ حُکَم (instructions) ہێتھ کانٛہ تہِ حِساب یا گرَٛنٛد (کَمپیوٗٹ) کَرِتھ۔ اَزٕکؠ شمارندہ چھِ سأریٖ ٹیوٗرِنٛگ ہُنٛد تَصَوُر اِستعمال کَران۔

سٹورڈ پرٛوگرٛام شمارندہ[اؠڈِٹ]

شمارندی پرٛوگرٛامَن چھُ مَطلَب: شمارندن خٲطرٕ حُکَم۔ پرٛأنؠ شمارندن مَنٛز اوس حُکَم گۄڈ پؠٹھٕ لیکھمٕتؠ آسان، تہٕ پَتہٕ ٲسؠ نہٕ بَدلان۔ مینچیسٹَر بیبیٖ اوس أکِم سٹورڈ پرٛوگرٛام شمارندہ۔ یێمؠسُنٛد أکِم پرٛوگرٛام اوس ۲۱ جوٗن ۱۹۴۸۔

حَوالہٕ[اؠڈِٹ]

  1. Garfinkel، Simson L.؛ Grunspan، Rachel H. (2018). The Computer Book: From the Abacus to Artificial Intelligence, 250 Milestones in the History of Computer Science ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Sterling. ISBN 978-1-4549-2621-4.