مولانا آزاد

وِکیٖپیٖڈیا پؠٹھٕ، اَکھ آزاد اِنسایکلوپیٖڈیا
مولانا آزاد
اَصٕل ناو اُردوٗ زَبانہِ مَنٛز: مولانا ابوالکلام محی الدین احمد آزاد‎
پٲدٲیِش11 نَوَمبَر 1888
مَکہ، سوٗدی عرب
وَفاتفَرؤری 22, 1958(1958-02-22) (ؤری 69)
دِل، ہِندوستان
مولمولانہ خارُدیٖن
شٔریٖکہِ حَیاتزُلَیخا بیٖگَم
زَبانہٕاُردوٗ زَبان، ہِندی زَبان
پیٚشہِسِیاسَتھ دان، صَحٲفی، لِکھٲرؠ، scholar، حُریَت پَسند
سِیٲسی جَمأژ رُکُنہِندوستٲنؠ قومی کانٛگرٛیس
مَزہَباِسلام، سُنی اِسلام
یَنامبَہارَت رَتَن

ابوالکلام غلام محیودین احمد بن خیر الدین الحسین آزاد (11 نَوَمبَر 1888 - 22 فرؤری 1958) اوس اَکھ ہِندوستٲنؠ آزادی ہُنٛد کارکن ، اسلامی مذہبی مُصنِف تہٕ انڈین نیشنل کانگریسُک اَکھ رَہنُما۔ ہندوستان چہ آزٲدی پَتہٕ بنیوو سُہ ہندوستٲنؠ حکوٗمتس مَنٛز گۄڈٕنیک ؤزیٖرِتٲلیٖم۔ سُہ چھُ عام طور مولانا آزاد ناو سٟتؠ یاد یوان کرنہٕ۔[1][2]

جَوٲنی مَنٛز کٔر آزادن لیچھ اردوشٲیِری۔ سُہ گوٚو بطور صحافی پنٛنہ کامہ ہٕنٛد ذٔریعہٕ مشہوٗر ، برطٲنوی راجس پؠٹھ تَنقیٖد کرن وٲلؠ کامہِ شایع تہٕ ہندوستٲنؠ قوم پرستی ہٕنٛدؠ مقصدٕچ حمایتھ کرنہٕ سٟتؠ تہِ مَشہوٗر۔ آزاد بنیو خلافت تٔحریٖکُک رہنما یَتھ دوران سُہ ہندوستٲنؠ رہنما مہاتما گاندھی یَس سٟتؠ قریٖبی رٲبطس مَنٛز آو۔ خلافت تحریکٕچ ناکٲمی پَتہٕ گوٚو سُہ کانگریسس نزدیٖکھ۔[3] آزاد بنیو گاندھی سٕنٛدِ عدم تشددٕک سول نافرمٲنیٕ خیالُک پرجوش حمٲیتھ کار تہٕ کٔرٕن 1919 کِس رولاٹ ایکٹ کِس احتجاجس مَنٛز عدم تعاونٕچ تٔحریک مُنظم کرنہٕ خٲطرٕ کٲم۔ آزادن کوٚر پَنُن پان گاندھی سٕنٛدؠن نظریاتن خٲطرٕ وقف یَتھ مَنٛز سودیشی (مقٲمی مصنوعات تہٕ ہندوستان خٲطرٕ سوراجک (سیلف رول) مقصد فروغ دِیُن شٲمِل چھُ۔ 1923 ہس مَنٛز 35 ؤری وٲنٛسہِ مَنٛز بنیوو سُہ انڈین نیشنل کانگریسک صَدٕر بنن وول سارِوٕے کھۄتہٕ کم وٲنٛسہ شخص۔

اکتوبر 1920 مَنٛز آو آزاد برطٲنوی نوآبادیاتی حکومتہٕ سند مدتھ ننہٕ ورٲے اُترپردیش کِس علی گڑھس مَنٛز جامع ملیہ اسلامیہ قٲیم کرنہٕ خٲطرٕ فاؤنڈیشن کمیٹی ہنٛد رُکُن منتخب کرنہٕ۔ تمہ کٕر 1934 ہس مَنٛز ینیورسٹی ہنٛد کیمپس علی گڑھ پؠٹھٕ نٔو دلہ منتقٕل کرنَس مَنٛز مدتھ۔ یونیورسٹی ہٕنٛدِس مرکزی کیمپس کِس مرکزی دروازس (گیٹ نمبر 7) چھُ امہٕ سُٛند ناو تھاونہٕ آمُت۔

سَوانِح عُمری[اؠڈِٹ]

ابتدایی زندگی[اؠڈِٹ]

آزاد زاو 11 نَوَمبَر 1888 مکہس مَنٛز یُس تمہِ وز سلطنت عثمانیہہُک اَکھ حصہٕ اوس یس وۄنؠ سعودی عربک حصہٕ چھُ۔ أمہ سُنٛد اصلی ناو اوس سید غلام محیودین احمد بن خیر الدین الحسین مَگر یہِ گوٚو ٲخٕرکار مولانا ابوالکلام آزاد ناوٕ سٟتؠ مشہوٗر۔[4] آزاد سنٛد مول اوس اَکھ افغان نسبک مُسلمان سُکالر یُس دلہ مَنٛز پنٛنس بُڈؠ بَبَس سٟتؠ روزان تِکیٛازِ تہنٛد مٲلِس اوس واریاہ کم وٲنٛسہ مَنٛز وفات گومُت۔[5] 1857 کِس ہندوستٲنؠ بغاوتَس دوران ، ترٛوو تیم ہندوستان تہٕ گوو مکہس مَنٛز آباد۔ تمہ سُنٛد مٲل محمد خیر الدین بن احمد الحسینین لیچھ باہ کتابہٕ یمن ہُنٛد ساسہٕ بٔد شاگرد ٲس۔تیم سٕنز موج شیخہ عالیہ بن محمد ٲس شیخ محمد بن زہر الواٹری سٕنز کور ۔[6][4][5]

آزاد گو 1890 تھس مَنٛز پنٛنس خاندانس سٟتؠ کلکتاہَس مَنٛز آباد۔[7]

حَوالہٕ[اؠڈِٹ]

  1. "International Urdu conference from Nov. 10". The Hindu. 7 November 2010. Archived from the original on 11 November 2010. https://web.archive.org/web/20101111204425/http://www.hindu.com/2010/11/07/stories/2010110754680500.htm. Retrieved 13 April 2012. 
  2. Chawla, Muhammad (2016). "Maulana Azad and the Demand for Pakistan: A Reappraisal". Journal of the Pakistan Historical Society. 64 (3): 7–24. Archived from the original on 2020-11-17. Retrieved 2023-07-14.
  3. Anil Chandra Banerjee (1981). Two Nations: The Philosophy of Muslim Nationalism. Concept Publishing Company. ص. 211.
  4. 4٫0 4٫1 "Remembering Maulana Abul Kalam Azad: A Short Biography". Institute of Asian Studies. Retrieved 1 January 2013. Maulana Abul Kalam Azad was born on November 11, 1888, in Mecca. He came back to Calcutta with his family in 1890.
  5. 5٫0 5٫1 Azad، Abul Kalam (2003) [First published 1959]. India Wins Freedom: An Autobiographical Narrative. New Delhi: Orient Longman. pp. 1–2. ISBN 978-81-250-0514-8.
  6. Biography Of Maulana Azad.
  7. Gandhi، Rajmohan (1986). Eight Lives: A Study of the Hindu-Muslim Encounter. USA: State University of New York Press. ص. 219. ISBN 978-0-88706-196-7.