وِکیٖپیٖڈیا

وِکیٖپیٖڈیا پؠٹھٕ، اَکھ آزاد اِنسایکلوپیٖڈیا
(ویٖکیٖپیڈیا پؠٹھٕ رُجوع مُکرَر)
وِکیٖپیٖڈیا
بُنیاد15 جَنؤری 2001
بَین الاقوٲمی آواز اَچھَرweɪ̯³⁵ t͡ɕi⁵⁵ paɪ̯²¹⁴⁻²¹¹ kʰɤ⁵⁵
ناو مَنسوبہٕوِکی، اِنسیکُلوپیٖڈیا
بٲنیجِمی ویلٕز، لیری سینگر
مٲلِکھوِکیٖمیٖڈیا فاوٗنڈیشَن
اَمہِ برٛونٛہہنیو پیٖڈیا
Has edition or translationوِکیٖپیٖڈیا زَبان اؠڈِشَن، اَنٛگریٖزی وِکیٖپیٖڈیا
تَخلیٖق کَرن وٲلؠجِمی ویلٕز، لیری سینگر، وِکیٖمیٖڈیا کٔمنِٹی
مُصَنِفWikipedia community، جِمی ویلٕز، لیری سینگر
EditorWikipedia community
اَصٕل مُلُکاَمريٖکہ
ناو یا کامہِ ہٕنٛز زَبانواریاہ زَبانہٕ
Catalog code1545
Review score4.7/5، 2.1/5 (Poor)
یَنامPrincess of Asturias Award for International Cooperation، FSF Free Software Award for Projects of Social Benefit، Grimme Online Award، Erasmus Prize
MascotWikipede
چَلاوَن وٲلؠوِکیٖمیٖڈیا فاوٗنڈیشَن، Equinix
تَیار کٲم یا چیٖزاِنٹَرنؠٹ اِنساکلوپیٖڈیا
تَخلیٖق کارجِمی ویلٕز، لیری سینگر
پَلیٹ فارَمایل اے ایم پی، وارنِش
سافٹٕویر اِنجَنمیٖڈیاوِکی
پروگرٛامِنگ زَبانپی ایچ پی
Issue tracker URLhttps://phabricator.wikimedia.org/
باضٲبطہٕ ایپلِکیشَنوِکیٖپیٖڈیا ایپلِکیشَن، وِکیٖپیٖڈیا ایپلِکیشَن، Wikipedia Beta
وؠب سایِٹhttps://wikipedia.org/
یو آر ایلس پؠٹھ بَیان کَرنہٕ آمُتhttps://www.cnet.com/reviews/wikipedia-review/
External data available at URLhttps://dumps.wikimedia.org/
خدمَتھ ہٕنٛد شَرطhttps://foundation.wikimedia.org/wiki/Terms_of_Use
Privacy policy URLhttps://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy، https://meta.wikimedia.org/wiki/Privacy_policy/ar
ہیش ٹیگWikipedia
جِنڑٕflag of Wikipedia
کاپی رایِٹ اِجازَتھ نامہٕCreative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International
جُملہٕ حوقوٗق ہُنٛد طَرٕزکاپی رایِٹ دار
کٲم کَرن وٲلؠوِکیٖپیٖڈیَن
Business modeldonation
Service status information URLhttps://www.wikimediastatus.net
FAQ URLhttps://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:FAQ/Main
Stack Exchange taghttps://stackoverflow.com/tags/wikipedia
اَتھ مُتلِق فِہرِستbibliography of Wikipedia
تَلاش طَرٕز یو آر ایلhttps://wikipedia.org/w/index.php?search=$1

وِکیٖپیٖڈیا یا ویکپیڈیا چھِ اَکھ آن لایِن انسایکلوپیڈیا یۄس رضاکارن ہنٛز برادری ہنٛد ذریعہٕ چھِ لیکھنہٕ یِوان تہٕ برقرار تھاونہٕ کھلہٕ تعاون تہٕ وِکی پؠٹھ مبنی ترمیمک نظام اِستِمال کٔرِتھ یَتھ میڈیا ویکی چھُ وننہٕ یوان۔ وِکیٖپیٖڈیا چھ تٲریخٕچ سارِوٕے کھوتہٕ بٔڑ تہٕ سارِوٕے کھوتہٕ زیٛادٕ پرنہٕ ینہٕ واجیٚن حوالہ کٲم تہٕ چھِ لگاتار دہن سارِوٕے کھۄتہٕ زیٛادٕ مَشہوٗر ویب سایٹن مَنٛز اَکھ۔[1][2][3] جمی ویلز تہٕ لیری سینگرن نَنٲسو یہِ سایِٹ15 جَنؤری 2001مَنٛز ایمٕچ میزبٲنی چھِوکیمیڈیا فاونڈیشن کران ، یۄس اَکھ امریکی غٲر منافہٕ تنظیم چھِ۔

ابتدٲیی طورس پؠٹھ اوس وِکیمیڈیا صرف انگریزی مَنٛز دستیاب تمہِ پَتہٕ آے باقٕے زبانن مَنٛز ٲس تیزی سان تیار کَرنہٕ۔ ویکیپیڈیا ہک میٖلِتھ ایڈِشن چھِ 61 ملین کھوتہٕ زیٛادٕ مَضموٗن پؠٹھ مشتمل - یم چھ پریتھ رؠتہٕ تقریبن 2 بلین د ڈیوایس وزٹ تہٕ پریتھ رؠتہٕ 15 ملین کھوتہٕ زیٛادٕ ترمیم (As of جَنوَری 2023 ہس تام تقریبن 5۔ 7 ترمیم فی سیکنڈ) گژھان۔[4][5]

وِکیٖپیٖڈیا چھِ تعٲریف یوان کرنہٕ تِکیٛاز یہٕ چھُ تمام پس منظر کین لوٗکن علمس تام رسائیچ اجازت دِوان۔ اَتھ مَنٛز چھِ مختلف موضوعن پؠٹھ مَضموٗن آسان۔ معلوماتس منظم طریقس ، باہمی تعاونس فروغ دیوان تہٕ تجارتی مفاداتک اثر و رسوخ چھُ کم کران۔ - اَتھ چھ نظاماتی تعصبک مظٲہرٕ کرنہٕ خٲطرٕ تنقیٖد یوان کرنہٕ - خاص طور زنانن خلاف صنفی تعصب تہٕ نظریاتی تعصب۔[6][7] ییٚلہٕ زن وکیپیڈیا کہ بروسمندی پؠٹھ آے 2000 کہِ دَہٲیی مَنٛز اکثر تَنقیٖد کرنہٕ ، یہٕ چھ وقتس سٟتؠ سٟتؠ بہتر گوٚمت - 2010 کس دَہٲیی کِس ٲخرس تہٕ 2020 کہِ دَہٲیی کس اوالس مَنٛز ٲس زیٛادٕ تعٲریف حٲصل کرنہٕ آمژٕ [1][6][8][9][10] یہِ چھُ عالمی حکومتو طرفہٕ مخصوص صَفو پیٹھہٕ پورٕ سایٹہِ تام سؠنسر کرنہٕ آمت۔[11][12]

تَوٲریٖخ[اؠڈِٹ]

نوپیڈیا[اؠڈِٹ]

وِکیٖپیٖڈیا شۆروٗع گژھنہٕ برٛونٛہہ آیہ مختلف باہمی تعاونن پؠٹھ مبنی آن لاین انسایکلوپیڈیاہن ہٕنٛز کوٗشش کرنہٕ مگر یمن گے محدود کامیٲبی حٲصِل۔[13] وکیپیڈیا گو نیوپیڈیا خٲطرٕ اکہ تکمیلی پروجیکٹک پٲٹھؠ شۆروٗع ، اَکھ مُفُت آن لایِن انگریز زبٲنؠ انسایکلوپیڈیا پروجیکٹ یمک مَضموٗن ٲس مٲہِرو ہنٛد طَرفہٕ لیکھنہٕ یوان تہٕ اکہِ رسمی عملہٕ تحت اوس یمن ہنٛد جٲیزٕ کرنہٕ۔[14] یہِ اوس 9 مارٕچ 2000 مَنٛز بومش اکہِ ویب پورٹل کمپنی ہنٛدس ملکیتس تحت قٲیِم کرنہٕ آمت۔ امچہ اہم نَفرو مَنٛز ٲس بومس سی ای او جمی ویلز تہٕ لیری سانگر نیوپیڈیا تہٕ پَتہٕ وکیپیڈیاہُک ایڈیٹر اِن چیٖف۔ نوپیڈیاہس اوس گۄڈٕنیِک لَٹہٕ پننہٕ نیوپیڈیا اوٚپُن کنٹینٹ لاسنہِ تحت لاسن دینہٕ آمت مگر وکیپیڈیا کہ بُنیادٕ برٛونٛہہ نوپیڈیاہن کوٚر رچرڈ اسٹالمین ہٕنٛزِ ونس پؠٹھ GNU مُفُت ڈاکیومینٹیشن لایسنس اِستِمال.

۔ ویلزس چھُ عَوٲمی طور قابلہِ تَرمیٖم انسایکلوپیڈیا بناونہٕ خیال مقصدچ وضاحت کرنک سہرا یوان دنہٕ ییلہ زن کہ سینگرس چھ اَتھ مقصدس تام واتنہٕ خٲطرٕہ ویکی اِستِمال کرنک حکمت عملی ہیند سہرا یوان دینہٕ۔[15] 10 جَنؤری 2001 ہس مَنٛز کوٚر سینگرن نیوپیڈیاہس میلِنگ لسٹس پؠٹھ بطور " فیڈر پروجیکٹ " وِکی بناونٕچ تَجویٖز پیش۔[16]

شۆروٗع[اؠڈِٹ]

ڈومینز wikipedia.com (پتہٕ wikipedia.org تہٕ ویکیپیڈیا ڈاٹ آرگ کُن رُجوٗع کرن وٲل) آیہِ 12 جَنؤری 2001 تہٕ 13 جَنؤری 2001 پؠٹھ دَرٕج کرنہٕ۔[17][18] وکیپیڈیا آو 15 جَنؤری 2001 مَنٛز www.wikipedia.com پؠٹھ اَنٛگریزی زبٲنؠ مَنٛز اکہِ ایڈیشن طور شۆروٗع کرنہٕ تہٕ سینگرن کوٚر نیوپیڈیا میلنگ لِسٹس مَنٛز اعلان۔[14] یہٕ ناو چھ وِکی تہٕ انسایکلوپیڈیا لفظو پؠٹھ بَناونہٕ آمُت۔ ایمچ غٲر جٲنبدار پالسی آے گوڈٕنیکین رؠتن مَنٛز تَخلیٖق کرنہٕ۔ ابتدٲیی دورس مَنٛز ٲس ازکہِ مُقابلہٕ کم اوٚصوٗل تہٕ یہٕ اوس نیوپیڈیا نِش آزادانہٕ طور کٲم کران۔ بومسن اوس اصلی یہٕ نفع خاطرٕ خَیال کوٚرمُت۔[19]

وکیپیڈیاہُک ہوم پیج (اَہَم صَفہٕ) دَسَمبَر 20 ، 2001 (بطور آرکائیو دستیاب)۔

وکیپیڈیاہن کٔر نوپیڈیا سلیش ڈاٹ پوسٹنگ تہٕ ویب سرچ انجن انڈیکسنگ سٟتؠ ابتدٲیی شرکت کَرن وٲلؠ صٲرِف حٲصل۔ باقٕے زبان ایڈیشن آیہِ مارٕچ 2001 ہَس مَنٛز شۆروٗع کرنہٕ تہٕ 2004 کس ٲخرس تام ٲس کُل 161 اِستِمالَس مَنٛز۔[20] نیوپیڈیا تہٕ وکیپیڈیا رود تتھ وقتس تام ہم آہنگ یوٚتام نہٕ 2003 مَنٛز سٲبقہٕ سرور آے بَند کَرنہٕ تہٕ یُہُنٛد مَتَن آو وِکیٖپیٖڈیاہَس مَنٛز شٲمِل کرنہٕ۔ انگریزی وِکیپیڈیاہن کوٚر 9 سَتَمبَر 2007 ہَس مَنٛز زٕ ملین مَضموٗنَن ہُنٛد نشان مُکَمَل ، یم سٟتؠ یہٕ 1408 ہَس مَنٛز منگ خاندانَس دوران بناونہٕ آمتس یونگل انسایکلوپیڈیاہَس برٛونٛہہ گو تہٕ بنیوو سارِوٕے کھوتہٕ بوٚڈ انسایکلوپیڈیا۔ یونگل انسایکلوپیڈیاہُک ریکارڈ اوس تَقریٖبن 600 ؤرین تام قٲیِم۔

تجٲرتی اشتہار کہِ خوف تہٕ قوبوٗ کہ کمی ہُنٛد حوالہٕ دِتھ کوٚر ہِسپٲنوی وِکیٖپیٖڈیا صٲرفو فَرؤری 2002 ہس مَنٛز انسایکلوپیڈیا لبری بناونہٕ خٲطرٕ وِکیٖپیٖڈیا پؠٹھہٕ مَتَن نقٕل[21] ویلزن کوٚر پتہٕ اعلان ز وِکیٖپیٖڈیا ہاو نہٕ اشتہار تہٕ بدلووُکھ وِکیٖپیٖڈیا ڈومین وِکیٖپیٖڈیا ڈاٹ کٲم (wikipedia.com) پیٹھہٕ وِکیٖپیٖڈیا ڈاٹ آرگ (wikipedia.org[22]

حالانٛکہ انگریزی وکیپیڈیا ووت اَگَست 2009 ہس مَنٛز ترٛیٚن ملین مَضموٗنَن تام ، نوؠ مَضموٗن تہٕ ایڈیٹرن ہٕنٛد تعداد کہِ لحاظہٕ چھُ اِ

اضافہٕ 2007 کس شروعاتس مسارِوٕےروٕے کھۄتہٕ زیٛادٕ ووتمت۔[23]


جَنؤری 2007 مَنٛز بنیو وکیپیڈیا کامسکور نیٹ وٕرکٕس مُطٲبِق امریکہ کیٚن دٔہن مَقبوٗل ویب سایٹَن مَنٛز اَکھ۔[24]

18 جنؤری 2012 ہَس مَنٛز کوٚر انگریزی وکیپیڈیاہن یو ایس کانگریسس مَنٛز دوٚن قۄنوٗنَن خلاف مُظٲہِرٕ مَنٛز حِصہٕ - سٹاپ آن لائن پائریسی ایکٹ (SOPA) تہٕ پروٹیکٹ IP ایکٹ (PIPA) - صَفہٕ 24 گھنٹن تام بند کٔرِتھ۔[25] 162 ملین کھۄتہٕ زیٛادٕ لوٗکو وُچھ بلیک آوٹ وضاحت یۄس عارضی طور مواد بدلٲوِتھ ٲس شایَع کَرنہٕ آمژ۔[26][27]

جَنؤری 2013 ہس مَنٛز آو اکہٕ سیارچہ وکیپیڈیا کس ناوس پؠٹھ أاو تھاونہٕ تہٕ اکتوبر 2014 ہس مَنٛز آو وکیپیڈیا یادگار سٟتؠ نوازنہٕ تہٕ جُلے 2015 ہس مَنٛز آے 7473700 صَفن پؠٹھ مُشتَمِل وِکیٖپیٖڈیاہَس مَنٛز مَتَنس کِتاب بَناونہٕ تہٕ شایَع کَرنہٕ۔[28][29][30] جون 2019 مَنٛز دِژ ساینس دانو اطلاع ز انگریزی وکیپیڈیاہٕک تمام 16 جی بی مَضموٗن متن چھ مصنوعی ڈی این اے یَس مَنٛز انکوڈ آمت کرنہٕ۔[31]

حَوالہٕ[اؠڈِٹ]

  1. 1٫0 1٫1 "Wikipedia is 20, and its reputation has never been higher". The Economist. January 9, 2021. Archived from the original on 2022-12-31. https://web.archive.org/web/20221231224550/https://www.economist.com/international/2021/01/09/wikipedia-is-20-and-its-reputation-has-never-been-higher. Retrieved 2021-02-25. 
  2. فرما:Cite magazine
  3. "Top Websites ranking – Most Visited Websites in the world [December 2022]". Semrush ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Retrieved December 1, 2022.
  4. Cohen, Noam (February 9, 2014). "Wikipedia vs. the Small Screen". The New York Times. Archived from the original on 2022-11-09. https://web.archive.org/web/20221109044012/https://www.nytimes.com/2014/02/10/technology/wikipedia-vs-the-small-screen.html?_r=0. Retrieved 2023-01-22. 
  5. "Wikistats – Statistics For Wikimedia Projects". Wikimedia Foundation. Retrieved November 18, 2020.
  6. 6٫0 6٫1 "Happy Birthday, Wikipedia". The Economist. January 9, 2021. Archived from the original on 2023-01-01. https://web.archive.org/web/20230101031816/https://www.economist.com/leaders/2021/01/09/happy-birthday-wikipedia. Retrieved 2023-01-22. 
  7. Harrison, Stephen (June 9, 2020). "How Wikipedia Became a Battleground for Racial Justice". Slate. Archived from the original on 10 February 2023. https://web.archive.org/web/20230210114545/https://slate.com/technology/2020/06/wikipedia-george-floyd-neutrality.html. Retrieved August 17, 2021. 
  8. Cooke, Richard (February 17, 2020). "Wikipedia Is the Last Best Place on the Internet" (in en-us). Wired. Archived from the original on 2022-12-17. https://web.archive.org/web/20221217081500/https://www.wired.com/story/wikipedia-online-encyclopedia-best-place-internet/. Retrieved October 13, 2020. 
  9. Hughes، Taylor؛ Smith، Jeff؛ Leavitt، Alex (2018-04-03). "Helping People Better Assess the Stories They See in News Feed with the Context Button". Meta ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Archived from the original on 2023-01-11. Retrieved 2023-01-23.
  10. Cohen, Noam (April 7, 2018). "Conspiracy videos? Fake news? Enter Wikipedia, the 'good cop' of the Internet". The Washington Post. Archived from the original on June 14, 2018. https://web.archive.org/web/20180614045810/https://www.washingtonpost.com/outlook/conspiracy-videos-fake-news-enter-wikipedia-the-good-cop-of-the-internet/2018/04/06/ad1f018a-3835-11e8-8fd2-49fe3c675a89_story.html. 
  11. Treisman, Rachel (2022-04-01). "Russia threatens to fine Wikipedia if it doesn't remove some details about the war". NPR. Archived from the original on 2022-12-02. https://web.archive.org/web/20221202215844/https://www.npr.org/2022/04/01/1090279187/russia-wikipedia-fine. Retrieved 2023-01-22. 
  12. Skipper, Ben (December 7, 2015). "China's government has blocked Wikipedia in its entirety again". International Business Times UK. Archived from the original on May 3, 2018. https://web.archive.org/web/20180503111142/https://www.ibtimes.co.uk/chinas-government-has-blocked-wikipedia-its-entirety-again-1532138. Retrieved May 2, 2018. 
  13. Garber، Megan (Oct 12, 2011). "The contribution conundrum: Why did Wikipedia succeed while other encyclopedias failed?". Nieman Lab. Archived from the original on 10 February 2023. Retrieved June 5, 2016.
  14. 14٫0 14٫1 Kock، Ned؛ Jung، Yusun؛ Syn، Thant (2016). "Wikipedia and e-Collaboration Research: Opportunities and Challenges" (PDF). International Journal of e-Collaboration. IGI Global. 12 (2): 1–8. doi:10.4018/IJeC.2016040101. ISSN 1548-3681. Archived (PDF) from the original on September 27, 2016.
  15. T.، Laura (30 Oct 2001). "Wikipedia-l: LinkBacks?". Archived from the original on 2022-12-29. Retrieved February 20, 2007.
  16. Sanger, Larry (January 10, 2001). "Let's Make a Wiki". Internet Archive. Archived from the original on April 14, 2003. https://web.archive.org/web/20030414014355/https://www.nupedia.com/pipermail/nupedia-l/2001-January/000676.html. Retrieved December 26, 2008. 
  17. "WHOIS domain registration information results for wikipedia.com from Network Solutions". Network Solutions. September 27, 2007. Archived from the original on September 27, 2007. Retrieved August 31, 2018.
  18. "WHOIS domain registration information results for wikipedia.org from Network Solutions". Network Solutions. September 27, 2007. Archived from the original on September 27, 2007. Retrieved August 31, 2018.
  19. Finkelstein, Seth (September 25, 2008). "Read me first: Wikipedia isn't about human potential, whatever Wales says". The Guardian (London). Archived from the original on 2022-12-07. https://web.archive.org/web/20221207170151/https://www.theguardian.com/technology/2008/sep/25/wikipedia.internet. Retrieved 2023-01-23. 
  20. [[[Wikipedia:Multilingual statistics (2001)]] "Multilingual statistics"] Check |url= value (مَدَتھ). Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikimedia Foundation. March 30, 2005. Retrieved December 26, 2008.
  21. "[long] Enciclopedia Libre: msg#00008". Osdir. Archived from the original on October 6, 2008. Retrieved December 26, 2008.
  22. Vibber، Brion (August 16, 2002). "Brion VIBBER at pobox.com". Wikimedia. Archived from the original on June 20, 2014. Retrieved December 8, 2020.
  23. Johnson, Bobbie (August 12, 2009). "Wikipedia approaches its limits". The Guardian (London). https://www.theguardian.com/technology/2009/aug/12/wikipedia-deletionist-inclusionist. Retrieved March 31, 2010. 
  24. "New Year's Resolutions Reflected in January U.S. Web Traffic" (PDF). Comscore ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). 2007-02-15. ص. 3. Archived from the original on 2021-08-19. Retrieved 2023-01-23.
  25. Netburn, Deborah (January 19, 2012). "Wikipedia: SOPA protest led eight million to look up reps in Congress". Los Angeles Times. Archived from the original on 2022-11-14. https://web.archive.org/web/20221114230228/https://www.latimes.com/archives/blogs/technology-blog/story/2012-01-19/wikipedia-sopa-protest-led-8-million-to-look-up-reps-in-congress. Retrieved March 6, 2012. 
  26. "Wikipedia joins blackout protest at US anti-piracy moves". BBC News. January 18, 2012. Archived from the original on 2022-12-27. https://web.archive.org/web/20221227191611/https://www.bbc.com/news/technology-16590585. Retrieved January 19, 2012. 
  27. "SOPA/Blackoutpage". Wikimedia Foundation. Archived from the original on June 22, 2018. Retrieved January 19, 2012.
  28. Workman, Robert (2013-01-05). "Asteroid Re-Named 'Wikipedia'". Space.com. https://www.space.com/19643-asteroid-named-wikipedia.html. Retrieved 2023-01-23. 
  29. Katz, Leslie (2014-10-27). "A Wikipedia monument? It's true (we're pretty sure)". CNET. https://www.cnet.com/tech/services-and-software/a-wikipedia-monument-its-true-were-pretty-sure/. Retrieved 2023-01-23. 
  30. Sawers، Paul (2015-06-18). "You can soon buy a 7,471-volume printed version of Wikipedia for $500,000". VentureBeat ( اَنگیٖزۍ زَبانہِ مَنٛز). Retrieved 2023-01-24.
  31. Shankland, Stephen (June 29, 2019). "Startup packs all 16GB of Wikipedia onto DNA strands to demonstrate new storage tech – Biological molecules will last a lot longer than the latest computer storage technology, Catalog believes.". CNET. Archived from the original on 2022-12-29. https://web.archive.org/web/20220928022241/https://www.cnet.com/tech/computing/startup-packs-all-16gb-wikipedia-onto-dna-strands-demonstrate-new-storage-tech/. Retrieved August 7, 2019.